Dün akşam sinema perdesi ve tiyatronun iç içe olduğu, yeni dönem tiyatro anlayışının ilk örneklerinden biri olan Topal Osman Karazıpkalı Giresun Uşakları tiyatro oyununun galasını izledim.
Osman Ağa ile ilgili tüm bildiklerimi bir kenara bırakarak, hakkında hiç bilgi sahibi olmadığım bir karakter olarak oyunu izlemeye çalıştım.
Etkilendim mi?
Bir sahne hariç hayır.
Oyun bitiminde çeşitli sivil toplum kuruluşları temsilcileri, gazeteciler ve farklı mesleklerden katılımcılarla oyunun kısa bir değerlendirmesini yaptık.
Oyunda bilgi eksikliğine bağlı hataların ve eksikliklerin olduğu ortak kanaatimizdi.
Oyunun tamamının videosunu çektiğimden evde Osman Ağa konusunda yaptığım araştırmalar, çeşitli kaynaklardan okuduğum kitapları da dikkate alarak yaptığım değerlendirme sırasında aklıma Gülse Birsel’in Yalan Dünya komedisindeki Vasfiye teyze karakteri geldi.
“Ne çektin beee diye paylaşan parodiler…”
Sahnedeki oyunun yanında sosyal medyadan yapılan binlerce paylaşımın ardından 500 binin üzerinde Giresunlunun yaşadığı İstanbul ve salondaki seyirci sayısına baktığımda,
Ne Çektin beee Osman Ağa dedim.
2000’li yılların başında Koçgiri aşiretinin şu anda ağırlıklı olarak yaşadığı Sivas’ın İmranlı ilçesinden birçok insanla tanışmış ve arkadaş olmuştum. Bu arkadaşlarımla yaptığım tartışmalar, Giresunlu olduğumu öğrenen yaşlıları ile yaptığımız sohbetlerde Topal Osman’a duyulan öfke çok dikkatimi çekmişti. O güne kadar da Topal Osman hakkında çok da bilgi sahibi değildim.
Genel olarak tek taraflı yargıda bulunmayı sevmeyişimden olsa gerek Topal Osman hakkındaki merakımı gidermek için bu yöre insanı ile yaptığım çeşitli sohbetler ve bu konuda onlar tarafından yazılmış birçok yazıyı okuyup araştırmıştım. Sonrasında da Osman Ağa ile ilgili bir çok kitap, makale ve araştırma yazılarını okudum.
Bir çepni olarak, bir Giresunlu olarak Topal Osman hakkındaki net düşünceme gelince, “Osman Ağa vatanı (hem Osmanlı, hem Türkiye Cumhuriyeti) için mücadele eden bir vatan sever, milli mücadeleye önemli katkılar sağlamış bir kahraman, yeni Cumhuriyetin ilk siyasi şehidi olan bir Çepni beyidir.” benim için.
Topal Osman’ın hayatı, doğruları, yanlışları, siyasi görüşü, dini, mezhebi gibi tartışma yaratacak konuları yazmak ya da konuşmak benim gibi meraklıların ya da kulaktan dolma bilgilerle ahkam kesenlerin değil, ülkenin tarihçilerinin, akademisyenlerinin ve araştırmacılarının işi olmalıdır. Ayrıca bu konuda bireysel olarak ya da akademik olarak araştırma yapanların o günün sosyoekonomik yapısını da iyi bilmesi çok önemlidir.
Günümüz Türkiye’sinde; bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olanların, önüne gelen bilgi ile ilgili araştırmaları, makaleleri, hatıratları okumadan dizilerden tarih öğrenenleri düşündüğümüzde sırf reyting için yapılan değişikliklerin doğru gibi kabul edilmesine ne diyebiliriz ki?
Ülkemizde bu durumdaki birey sayısının da azımsanmayacak kadar çok olduğunu belirtmekte fayda var sanıyorum.
Bu bireylerden vaaz veren bir hocanın anlattığı 10 bilgiden 9’nun doğru 1’inin kasıtlı olarak yanlış verildiğini anlamasını beklemek çok fazla iyimserlik olur.
Yüzyıllardır misyonerlik faaliyetlerinin ve misyonerlerin cirit attığı ülkemde bu faaliyetlerin her alanda yapıldığına çok şahitlik ettik değil mi?
İnsanlarımızın akademik çalışmalar yerine siyasilerin ya da toplumda kanaat önderi olarak görülenlerin söylediklerini doğru kabul etmesi, tek yönlü araştırmalara itibar etmesi, kendini bir “taraf”a yaslama yada kendine bir karşı taraf yaratma çabası da misyonerlerin ne kadar başarılı olduğunun bir göstergesidir aslında.
Konumuza ya ni Topal Osman Ağa’ya dönersek;
– Anıtını kaleye değil de dağın başına diktirenlerden,
– Siyasi rant uğruna Osman Ağa’nın ve Giresun adını kullanıp makama gelince unutanlardan,
– İtibarının iadesi için yıllardır kılını kıpırdatmayan, talep gelince de “o konu biraz sakıncalı” diyen Giresunlu vekiller ve bürokratlardan
– Sana laf atıp rant devşirmeye, taraftar toplamaya çalışanlardan,
– Bilgisiz ve belgesiz hakkında ahkam kesenlerden,
– Torunun olduğunu iddia edip sana sahip çıkamayanlardan
– Osman Ağa adına yapılan etkinliklere gelmeye korkanlardan
– Fotoğrafın önünde resim çektirmeye korkanlardan
– Fotoğrafın önünde resim çektirip rant sağlamaya çalışanlardan
….. (Buraya sizlerde birşeyler ekleyebilir siniz)
Ne Çektin Beee Osman Ağa
Kalın Sağlıcakla
28 Kasım 2022
YORUMLAR (İLK YORUMU SİZ YAZIN)