Tarihi bir söz vardır, “Tarihini bilmeyenin coğrafyasını başkaları çizer.”
Günümüz Gençliği ve gelecek nesillerimiz maalesef her türlü bilgiye anında ulaşılan teknoloji çağında geçmişini öğrenmekten, hatta merak etmekten çok uzaktır, bu ülkenin, bu milletin, geçmişte çok ıstıraplar çekildiğini bu nesile, gelecek nesile hatırlatmak ve gençlere meslekleri ne olursa olsun bir tarihçi kadar tarih bilmeleri gerektiğini vurgulamak da bizlerin bir vatandaşlık görevi olduğu bilinciyle tarihe bir not düşmek adına bu yazıyı yazmak istedim. Bunun içinde kendi çapımda, konunun uzmanlarıyla görüşüp bilgiler, notlar, tarihi süreçler ile ilgili gelişmeleri not ettim ve bunları derleyerek okuyucularımızla paylaşmak istedim. Tabi konu geniş bir tarihi süreç olunca da yazımızı “2” bölüm halinde okuyucularımızla paylaşacağız. İlgi duyan herkesin de bu yazıyı özellikle gençler olmak zere herkesle palaşmalarını arzu ederim. Zira hepimiz bugünkü sosyal medya imkanları üzerinden bir çok insana ulaşabilir, bir nebze de olsa herkes bir kişiye de olsa tarihi bir katkı yapabilir, ulaşılan kişilerde farklı kişilere ulaşabilir.
Şubat ayı Harşit Savunması, Harşit Zaferi yıldönümü ayıdır.
1.Dünya Savaşında Ruslar 1916 yılının yaz aylarında Doğu Karadeniz’de doğudan başlayarak işgal hareketlerine başlamış, Harşit Vadisinin doğusunda kalan toprakları işgal etmişlerdir. Türk kuvvetleri Rusların bu ilerleyişi karşısında Harşit Çayının batısında mevzilenmiş ve Rus kuvvetlerinin Harşit Çayının batısına geçmesini ve daha fazla ilerlemesini engellemiştir.
Rus kuvvetleriyle Temmuz 1916 ile 1918 yılının ilk çeyreğine kadar geçen sürede yaşanan bu mücadelelere “Harşit Savunması” denilmiştir. Harşit Savunması, ve sonunda Harşit Zaferi elde edilmesi, Türklerin Ruslara karşı verdiği son mücadeleler olarak bilinmektedir.
Rus kuvvetlerinin Harşit Vadisine gelişi ve işgal girişimleri
1 Kasım 1914 tarihinde Ruslar doğudan Osmanlı topraklarına girmiştir. Rusların 1. Dünya Savaşında Harşit Vadisine gelişleri de bu istikametten, Erzurum–Bayburt üzerinden olmuş, 20 Temmuz 1916’da Gümüşhane, buradan gelen Ruslar tarafından işgal edilmişti. Bu tarihten itibaren Türk kuvvetlerinin Harşit Savunması da başlamış bulunmaktaydı. Bu sırada Rus kuvvetlerinin bir başka kısmı da Şubat 1916’da Batum‘u geçerek Osmanlı Topraklarına girmiş, 18 Nisan 1916’da Trabzon‘a, 23 Temmuz 1916’da Vakfıkebir‘e ulaşmışlar ve bu bölgeleri işgal etmişlerdir. Vakfıkebir‘den hareket eden Rus birlikleri güneye yönelerek zirvedeki Erikbeli‘ne ulaşmışlar, burada ikiye ayrılarak düşman kuvvetlerinin bir kısmı Kürtün‘e yönelerek Kürtün’ü (bugünkü Özkürtün – Cayra), bir kısmı Torul‘a geçerek Torul’u işgal etmiştir. Torul’u işgal eden Rus kuvvetleri burada daha önce Erzurum–Bayburt istikametinden gelip Gümüşhane‘yi işgal eden diğer Rus kuvvetleriyle birleşmiştir.
Kuvvetlerini sayısal olarak arttıran Ruslar buradan hareketle Manastır (Demirkapı) Köyü istikametinden Kürtün’e gelip Araköy‘de bir karargah kurmuşlardır. Daha önce Kürtün’ü işgal eden Rus kuvvetleri de Ağustos 1916’da Araköy’e gelip karargahta bir araya gelmişlerdir. Araköy‘de bulunan karargahtan hareket eden bir kısım Rus kuvveti Ağustos-Eylül 1916’larda Harıt Köyü üzerinden bugün Kürtün‘e bağlı bulunan ve 2308 rakımlı Kabaktepe’yi hakim bir tepe olması ve kendi aralarındaki haberleşmeyi kolaylaştırmak amacıyla işgal etmişler ve burada karargah kurmuşlardır.
Ağustos 1916’da Görele‘den karaya çıkan Rus birlikleri Görele‘yi işgal ederek Çanakçı üzerinden Şadı (Çatalağaç) köyünün doğusunda yer olan Keldaş denilen bölgeye ulaşmıştır. Burada Türk kuvvetleri düşman kuvvetlere karşı 28 gün dirense de sonunda Ekim 1916’da Ruslar Keldaş’ı da alarak Harşit Vadisi’ndeki işgal hareketlerine devam etmiştir. Keldaş Geçidinden hareket eden bir kısım Rus kuvveti Taşlıca üzerinden geçerek Ekim 1916’da Uluköy‘ü işgal etmiştir. Rus 505. Alayı Uluköy‘e yerleştirilmiştir. Türk kuvvetleri tarafından Kasım 1916’da Rus 505. Alayına bir baskın yapılmış, Ruslara birçok kayıp verdirilmiştir.
Yazımızın 2.BÖLÜM’ü sonraki yazımızda yayınlanacaktır,
Ayrıca Giresun Tv Ve Harşıt Tv Youtube Kanalında 12 Şubat akşamı Harşıt Savunması ve Harşıt Zaferi adıyla Tarihçi Hocalarımızın katılımı ile bir program yapacağız.
YORUMLAR (İLK YORUMU SİZ YAZIN)